بطری پت
مقاومت در مقابل شکستن و سوراخ شدن
قابلیت لیبل زنی مناسب
خواص ظاهری بسیار مطلوب
شفافیت بالا با ظاهری مانند شیشه در محصولات بی رنگ
سطحی براق و درخشان
با تنوع رنگی بالا
برای اغلب مردم بازیافت بطری پت به معنی قرار دادن بطری های پلاستیکی نظیر بطری آب ، بطری لیموناد , بطری های روغن و سایر بطری های مشابه در داخل ظروف مخصوص بازیافت است و برای بعضی به معنی بردن بطری ها به مرکز بازیافت است.
با وجود اینکه این حدس ساده از بازیافت بطری پت تا اندازه ای صحیح است اما، قبل از اینکه بطری های پت به درستی بازیافت شده و به محصولات جدیدی مثل؛ الیاف پلی استر ، صفحات پت ، و یا دوباره به بطری پت تبدیل شوند مراحل بسیاری را باید طی کنند.
اولین گام در بازیافت پت جمع آوری بطری هاست.همانطور که در بالا ذکر شد بخش اعظم جمع آوری از طریق طرح جمع آوری جلوی در منازل و به وسیله افراد مربوطه و ارائه آن به کارخانه های بازیافت انجام می شود.
در این طرح انواع مواد قابل بازیافت در کیسه های مجزا قرار گرفته و برای جدا سازی به مرکز بازیافت مواد ارسال می گردد. مواد قابل بازیافت ممکن است شامل؛ شیشه ، قوطی آلومینیمی کنسرو ، بطری های پلاستیکی و کاغذ و یا مقوا باشد .
این مخلوط قابل بازیافت تا اندازه ای بصورت دستی و تا قسمتی نیز توسط دستگاه های بازیافت مثل ترومل که سرند استوانه است صورت می گیرد. زمانی که بطری ها در مرکز بازیافت مواد جمع آوری و طبقه بندی شدند، بصورت بسته های بزرگ و متراکم بسته بندی شده و برای تبدیل به پرک های پت و شسته شدن با آب داغ به کارخانه شستشوی بطری پت فرستاده می شوند.
همچنین شیشه ، فلزات ، کاغذ و مقوا همگی بسته بندی شده و برای بازیافت به مراکز مربوطه ارسال می شود. در این بخش روی فرایند تمیز کردن بطری های پت و تبدیل آنها به پلاستیک پت بازیافتی تمرکز می شود.
وقتی بطری های پلاستیکی به کارخانه بازیافت/ شستشوی پت می رسند معمولاً در بسته های بزرگ و بر اساس رنگ طبقه بندی شده اند .
هدف از کارخانه شستشوی بطری پت بازیافت این بطری های پلاستیکی کثیف و همچنین تمیز کردن آنها برای استفاده مجدد می باشد. و نیز نا خالصی های مختلفی مثل لیبل هایی که دور بطری ها پیچیده شده اند و در پوش بطری ها که از پلاستیکی پت ساخته نشده اند باید جدا شوند.
برای تمیز کردن بطری های پت یک سری دستگاه های بازیافت باید استفاده شوند. این دستگاه ها که یا اتوماتیک یا نیمه خودکار هستند، خط بازیافت و یا شسشتوی بطری پت نامیده می شوند. خط بازیافت شامل سه مرحله طبقه بندی، شستشو و خشک کن می باشد.
برای یک خط شستشوی پت کاملاً اتوماتیک و استاندارد ، اولین بخش تجهیزات ، دستگاه عدل بازکن است که عدل های بزرگ و فشرده بطری های پت را به اجزای کوچکتر تبدیل می کند تا آزادانه روی تسمه نقاله قرار گرفته و توسط تسمه به دستگاه جدا ساز ترومل هدایت شود.
ترومل یک استوانه بزرگ در حال چرخش است که سوراخهای کوچکتر از اندازه استاندارد بطری های پت روی آن قرار دارد در این قسمت ناخالصی های کوچک از روی مواد جدا می شود.
همین طور که در بالا اشاره شد بطری های پلاستیکی شبیه عدل هایی هستند که دارای ناخالصی های کوچک و مختلف مثل شیشه شکسته ، فلزات ، سنگ ، کاغذ و مقوا هستند که باقیمانده مرحله طبقه بندی ساده مواد بازیافتی هستند این ناخالصی های کوچک از میان سوراخهای ترومل عبور می کنند در حالی که بطری های پت به سمت جلو حرکت می کنند .
یک روش دقیق برای جدا سازی ناخالصی از مواد ، طبقه بندی دستی است. برای نمونه یک کالن بطری شیر (که از HPPE ساخته شده) از فرایند ترومل عبور می کند با این وجود ناخالصی نامیده می شود چون از پلاستیک پت ساخته نشده است.
بعد از آن مواد وارد تسمه نقاله می شود که افرادی در هر دو طرف تسمه نقاله ایستاده اند تا ناخالصی ها را قبل از اینکه به قطعات کوکچتر تبدیل شوند جدا کنند. یک آسیاب برای خرد کردن بطری های پت به قطعات کوچکتر پلاستیک در اندازه 12 -18 میلیمتر که غالباً ” پرک پت ” نامیده می شود استفاده می شود.
از آنجائیکه آسیاب مرطوب اغلب در این فرآیند استفاده می شود به هنگام خرد شدن به روی بطری ها آب پاشیده می شود. در این قسمت آسیب مرطوب به عنوان اولین مرحله در فرایند شستشو عمل می کند.
مرحله دوم در واقع فرایند ساده ای در خط شستشوی پت می باشد که مواد در یک مخزن بزرگ آب که سینک ته نشین ساز نامیده می شود قرار می گیرند. پرکهای پت چگالی بیشتری از آب دارد و در کف سینک ته نشین می شوند ولی پلاستیک PP/PE بر روی آب شناور می شوند. سینک نه نشین ساز در قسمت زیرین خود یک نقاله اسکرو دارد که پرک های پت را به بخش دیگر تجهیزات انتقال می دهد.
در این زمان مواد نسبتاً خالص پرک های پت وارد دومین مرحله از شستشو می شوند. دستگاه شستشو با آب داغ، از آب داغ به اضافه محلول مناسب برای جدا کردن چسب (برای چسباندن لیبل ها) گریس ، روغن و باقیمانده غذا و مایعات که به بطری چسبیده اند استفاده می کند.
زمانی که این ناخالصی ها در آب داغ حل شدند ، دستگاه شستشوی دیگری با استفاده از آب سرد پرکهای پت را کاملاً تمیز می کند. به وسیله این دو دستگاه است که پرک ها کاملاً تمیز شده و آماده خشک کردن می شوند. برای استفاده ی مجدد، پرک های پت باید کاملاً خشک باشند چون ریختن پرک های پت به همراه آب حباب های هوا را در محصول نهایی به جا خواهد گذاشت.
بنابراین یک سیستم خشک کن برای جدا کردن آب از پرک های پت بکار می رود. گام اول استفاده از دستگاه آبگیری است که برای جدا کردن بخش اعظم آن از نیروی سانتریفیوژ استفاده می کند.
خشک کن دیگری بوسیله ی فرایند هیدراسیون که از هیتر حرارتی برای پرک های پت استفاده می شود سطح رطوبت را به کمتر از 1% می رساند. در این مرحله پرک های پت هنوز به شکل محصول جدید بازیافت نشده اند.
در ادامه فرایند طبقه بندی پرک ها در قسمت جدا کننده ی طبقاتی مواد سبکتر از مواد سنگین تر جدا می شوند این کار به وسیله دمیدن توسط هوای متراکم در داخل یک ستون انجام می گیرد.
در بازیافت پت استفاده از یک جدا کننده طبقاتی لیبل های پلاستیکی را به طور موثر از پلاستیک پت که سنگین است جدا می کند.
در پایان خط بازیافت، پرک های پت تمیز و عاری از هرگونه ناخالصی بوده و برای استفاده در ساخت محصولات متنوع بازیافت شده آماده هستند.
حال که پرک پت تمیز در اختیار داریم برای چه کاری می توانیم از آن استفاده نمائیم ؟
اولین و شاید بزرگترین کاربرد پرک های پت در تولید الیاف پلی استر می باشد که در نساجی و کاربردهای مختلفی مثل فرش و کیف دستی و … استفاده می شود.
RPET نیز می تواند در تولید صفحات پت، تسمه زنی ، کاربردهای گرمایشی پروانه های لباسشویی ، کاربرد مهندسی تولید اجزاء تقویتی برای اتومبیل ها و همچنین در بطری های پت برای کاربرد های بسته بندی نظیر بسته بندی آب معدنی استفاه شود.
در این روند پرک های پت ابتدا باید تحت فرایند اکستروژن قرار گیرند که اصطلاحاً ” گرانول سازی ” گفته می شود که پرک های پت ذوب شده و به شکل گرانول در می آید. وقتی گرانول پت ساخته شد می تواند از طریق تزریق قالب گیری یا فرایند های دیگر در تولید محصولات متنوع استفاده شود. از بطری های پت در راه اندازی و طراحی خط تولید آب معدنی استفاده می شود.